Bạn đã thử một lần đặt chân tới Tây Bắc để ngắm núi non kỳ vĩ của Tổ Quốc, tận hưởng cái không khí lạnh của vùng cao, đi đêm chợ phiên chợ tình, hay ăn củ khoai nướng nóng hổi, thịt trâu gác bếp vào đêm đông lạnh giá bên bếp lửa.
Ngoài các đặc sản nổi tiếng như thịt bò gác bếp, cơm lam thì cá gác bếp cũng là món ăn đặc sản của đồng bào nơi đây. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu kỹ hơn về món ăn này thông qua bài viết dưới đây.
Nội dung bài viết
Tên gọi cá gác bếp bắt đầu từ đâu?
Ngày trước, khi chưa có nền kinh tế thị trường, bà con thường săn bắt cá và thú rừng để mang về cho cả nhà ăn . Và khi bắt được nhiều, cá thừa nhiều nên bà con nghxi ra các trêo cá lên gác bếp để dùng dần.
Hoặc trong những ngày lễ hội, cả làng giết trâu bò để ăn thì cũng thừa nên xâu lại và treo lên gác bếp.
Đối với người Thái, cá gác bếp còn gọi là cá hun khói với tên gọi là “Pa Giảng”, còn cá nướng gọi là “ Pa Pỉnh Tộp”.
Ngày trước, đồng bào ở đây thường dùng cá gác bếp làm nguồn thức ăn dự trữ. Ngày nay, tuy cuộc sống hiện đại nhưng đồng bào ở đây vẫn giữ cách bảo quản thực phẩm theo cách truyền thống.
Cá gác bếp vì thế trở thành “đặc sản” để bán cho khách du lịch hay đãi khách tới chơi nhà.
Nguồn dinh dưỡng từ món cá gác bếp
Cá gác bếp là một trong số những món ăn mang đến giá trị dinh dưỡng cao cho người sử dụng.
- Giúp giảm lượng cholesterol trong máu:Omega-3 có trong thịt cá giúp hỗ trợ tối ưu hoạt động của não và các cơ quan khác trong cơ thể. Omega-3 giúp giảm các bệnh liên quan đến tim mạch và giảm cholesterol cao trong máu
- Tăng cường sức khỏe tim mạch nhờ ăn cá:Việc ăn cá thường xuyên có thể giúp ngăn ngừa hai trong số các căn bệnh nguy hiểm phổ biến nhất hay gặp ở người cao tuổi là đau tim và đột quỵ.
- Ăn cá giúp cải thiện thị lực:Người lớn tuổi thường bị thoái hóa điểm vàng, một căn bệnh gây suy giảm thị lực. Lượng axit béo omega-3 có trong cá có thể làm giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh này.
- Giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư đường tiêu hóa: Người thường xuyên ăn cá có thể làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư đường tiêu hóa, chẳng hạn như ung thư vòm họng, ung thư ruột kết và ung thư tuyến tụy.
- Giúp mang lại sức sống cho làn da của bạn: Cá có chứa các thành phần như omega-3, vitamin A, vitamin B và protein cũng giúp da bạn trở lên đàn hồi và căng hơn, đem lại vể đẹp tuổi 18 cho bạn.
Cách làm cá gác bếp của đồng bào Thái
Để chế biến nên món cá gác bếp cũng cần phải thực hiện một cách công phu và tỉ mỉ từng công đoạn, đòi hỏi người làm cá cũng phải là người cẩn thận, kiên trì.
- Để có được món cá gác bếp ngon, thì khâu đầu tiên là phải lựa cá thật kỹ, chọn loại cá to, thịt chắc, loại không hay ít xương dăm. Cách làm cá gác bếp cũng yêu cầu chọn cá tự nhiên, còn nếu là cá nuôi thì không chọn loại cá hay ăn đồ ăn tăng trọng bởi thịt cá sẽ bở, làm ra sản phẩm cá gác bếp kém chất lượng, làm mất uy tín người bán.
- Sau khi đã lựa chọn được loại cá đạt tiêu chuẩn, việc làm tiếp theo là làm sạch cá trước khi mổ, bỏ đi những phần không cần thiết, không rửa nhiều làm cá mất đi hương vị tự nhiên. Trong quá trình mổ cá thì mổ phía lưng, không mổ phía bụng.
- Phần cốt lõi làm nên món cá gác bếp ngon là khâu tẩm ướp. Để có được hương vị đặc trưng thì cần các loại gia vị như hạt mắc khén, hạt dổi rừng, muối, ớt, rượu gạo. Các loại gia vị khi đưa vào cá thì cần băm nhuyễn, trộn đều sau đó khéo léo tẩm ướp trong một thời gian nhất định để cá thấm vị.
- Khi cá đã ngấm các loại gia vị, công đoạn tiếp theo là móc cá lên và sấy khô. Khâu hun khói, nấu khô cá là giai đoạn cuối, quyết định sự thành bại của món ăn, bởi vậy đòi hỏi người làm phải có kinh nghiệm và tính cẩn thận cao để có được món cá gác bếp ngon.
- Vậy nên để có được món cá treo gác bếp ngon và có hương vị độc đáo thì người đồng bào ở đây dùng củi lấy trên núi đã hoặc bã mía khô. Khi sấy cá lửa không quá to hoặc quá nhỏ mà phải vừa đủ thì mới làm nên mùi vị đặc trưng của món ăn, làm nên nghệ thuật ẩm thực Tây Bắc.
Xem thêm: Tương ớt mường khương, thịt lợn gác bếp Sa Pa
Mua cá gác bếp ở đâu khi lên Tây Bắc?
Với mức giá 330,000/kg , bán theo cặp được đóng gói cẩn thận bạn có thể mua ở các cửa hàng bày bán trên khu vực Tây Bắc bởi đây là món ăn đặc trưng của vùng miền. Tuy nhiên cũng tùy vào từng loại cá gác bếp mà có mức giá chênh lệch khác nhau.
Vì được bảo quản trong ngăn đá với mục đích phục vụ việc buôn bán, nên cách ăn cá gác bếp khi mua về là bạn bỏ vào lò vi sóng vài phút rồi đem ra xé nhỏ, ăn sẽ rất ngon, hoặc bạn có thể nướng lại trên than.
Nếu đã lên Tây Bắc, xin đừng quên ghé chân mua cá gác bếp – một đặc sản Sapa về làm quà nhé!