Thịt bò gác bếp

Nếu một lần được đặt chân lên vùng đất Tây Bắc, ngoài việc được ngắm hoa ban nở trắng đồi, hay những con đường với những khúc cua đầy lý thú thì ẩm thực vùng Tây Bắc cũng đã làm bao nhiêu người phải say lòng.

Thịt bò gác bếp là món ăn đặc trưng của đồng bào dân tộc nơi đây với công đoạn chế biến vô cùng kỳ công. Nhưng một khi đã ăn rồi thì mê đắm khó quên bởi hương vị đặc trưng của món ăn này.

Tại sao lại gọi là thịt bò gác bếp?

Ẩm thực luôn là một đề tài thu hút khá nhiều người quan tâm bởi lẽ trên khắp mọi miền Tổ Quốc của ta, đâu đâu cũng có món ăn ngon và lạ.

Không chỉ riêng vùng đồng bằng nơi có nhiều “của ngon vật lạ”  mà đồng bào mình ở vùng Tây Bắc, nơi địa đầu Tổ Quốc cũng có món thịt bò gác bếp mang bản sắc văn hóa ẩm thực nơi vùng cao.

Bên cạnh thịt trâu gác bếp, bò gác bếp cũng là món ăn đặc trưng của người Thái.

Gọi là thịt bò gác bếp là theo cách gọi của người Kinh, còn đúng theo cách gọi của người Thái Trắng là “ Nhắm Giảng” còn người Thái đen gọi là “ Nhứa Giảng”, dịch ra tiếng phổ thông là thịt khô, còn gọi “ gác bếp” với lý do vô cùng đơn giản và thân thuộc là sau khi tẩm ướp phơi khô thì treo lên gác bếp ăn dần nên gọi là bò gác bếp.

Nguồn gốc của món thịt bò gác bếp

Hình ảnh thịt bò sau khi được phơi khô lên và treo lên gác bếp chắn hẳn mọi người đều đã được thấy đâu đó. Đồng bào ta ở vùng cao rất giỏi trong việc săn bắt, những con thú sau khi săn bắn đều được làm thịt ngay tại chỗ.

Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng ăn hết số thịt đó, và thông thường một chuyến đi săn thường kéo dài vài chục ngày. Tất nhiên, trong rừng thì không thể nào có tủ lạnh mà lưu trữ, vậy nên người ta đã nghĩ ra cách làm thịt bò gác bếp để có thể bảo quản số thịt bò trên.

Rất đơn giản, chỉ vì nhu cầu lưu giữ và dự trữ thức ăn nên người Thái đã nghĩ ra cách làm khô thịt bò để ăn dần.

Cũng như người Kinh mình làm món mắm nêm, mắm tôm vừa để được lâu, vừa là món ăn, còn cách làm thịt bò gác bếp ra sao thì chúng ta hãy cùng tìm hiểu tiếp.

Xem thêm: Thịt lợn gác bếp, cá gác bếp, tương ớt mường khương

Cách đồng bào Thái làm món thịt bò gác bếp

Nói nghe đơn giản chỉ là món thịt bò phơi khô, tuy nhiên không phải cứ thế mà đem phơi, mà phải có công thức và cách làm cụ thể thì mới có thể ra được cái hồn của món này.

Nguyên liệu: dùng thịt của 2 phần đùi sau của con bò, vì sao dùng phần đùi, vì phần đùi bò đi lại nhiều, thịt săn chắc hơn những vị trí khác.

Gia vị: đây là linh hồn của thịt bò gác bếp, để làm ra vị của món ăn cần biết cách lựa chọn và nêm nếm gia vị sao cho phù hợp.

Cách làm món thịt bò gác bếp

Bước 1: Khi đã chọn được phần thịt bắp ngon nhất của con bò, đem rửa sạch, bỏ hết gân trong miếng thịt rồi thái thành từng miếng. Mỗi miếng thịt bò thái dài khoảng 14-21cm, rộng 6- 7cm, dày 3 – 5cm

Bước 2:  Dùng ớt, gừng, mắc khén, hạt dổi và muối để tẩm ướp thịt bò. Sau đó nướng quả ớt lên đến khi có mùi thơm thì giã nhuyễn cùng các gai vị trên. Và cuối cùng phết đều hỗn hợp trên lên miếng thịt bò để gia vị ngấm đều.

Bước 3: Khi gia vị đã ngấm thật đều, đem xiên những miếng thịt thành từng xiên rồi treo lên gác bếp. Sử dụng giàn bằng tre nứa, hoặc thép lưới B40 để xếp thịt. Xếp thịt đều lên giàn cách than một khoảng vừa đủ khoảng 1m, để đảm bảo lượng nhiệt hun chín được thịt và tránh bụi bẩn.

Chuẩn bị củi lớn để hun trong thời gian dài, đảm bảo củi chắn để tạo than nóng. Đốt lửa đều dưới giàn sấy, cũng hơi giống với thịt bò hun khói.Trong quá trình làm cần điều chỉnh lửa sao cho không to quá, cũng không bé quá, Vừa phải thì thịt bò sẽ ngon và đẹp hơn.

Bước 4:Sau khi thịt tươi được xếp, trải đều trên giàn. Dùng lá chuối tươi, giấy bạc hoặc lá dong đậy lên trên mặt sàn trên cùng. Việc này giúp giữ nhiệt trong quá trình hun thịt, đảm bảo cho nhiệt tỏa đều toàn bộ điện tích nướng thịt.

Việc làm này cũng gần như cách làm thịt bò hun khói. Liên tục kiểm tra thịt, khi đã khô 1 mặt, phải đảo mặt trên xuống dưới. Sau đó tiếp tục lấy lá đậy lên trên.

Thịt được sấy bằng lửa nhỏ và than nóng trong 3-4 ngày đầu tiên, sau đó có thể chỉ để than nóng và khói hun cho thịt khô hẳn là được.

Ăn thịt bò gác bếp sao cho đúng cách

Bò gác bếp sau một thời gian để lâu sẽ cứng và chuyển giống như thịt bò khô, như vậy ăn sẽ không còn giữu hương vị cũ, nhưng nếu làm theo cách sau đây thì bạn sẽ thấy hài lòng vì sự lựa chọn của mình khi mua thịt bò gác bếp đấy.

• Dùng lò vi sóng: Bạn đặt miếng thịt khô vào đĩa, rồi bỏ vào lò vi sóng, để nhiệt độ 600w đến 800W trong 4-6 phút sau đó thưởng thức.
• Hấp: Bạn có thể sử dụng cách hấp thịt bò gác bếp để lấy lại được độ mềm ban đầu. Cách hấp giống như cách làm mọi đồ ăn khác.
• Hấp cách thủy: Hấp cách thuỷ cũng là một cách hay đổ lấy lại được độ mềm của thịt. CHỉ cần cho thịt bò vào bát và đun cách thủ là được.
• Nướng bằng cồn: Cách đơn giản nhất trong trường hợp bạn không có nồi hơi hoặc cách thuỷ là nướng bằng cồn, nướng đến bao giờ cảm thấy mền và nóng thì thưởng thức.

Cách ăn bò gác bếp truyền thống của bà con đồng bào Tây Bắc thì thú vị hơn. Đó là lấy mấy miếng thịt khô, dúi vào tro nóng tầm 15 phút. Sau đó cho ra thớt và dùng chày đập thật mạnh cho đến khi miếng thịt tơi đều ròi thưởng thức cùng nước chấm.

Trên đây là bài viết giới thiệu về món thịt bò gác bếp của đồng bào Thái miền Tây Bắc, hi vọng sẽ là sự chia sẻ thú vị cho các bạn và cũng tạo hứng khởi cho các bạn để đặt chân và ăn thử những món ăn đặc sản Sapa và đặc sản Tây Bắc khác.